Dziedziczenie nieruchomości w Hiszpanii, czyli co trzeba wiedzieć o hiszpańskim prawie spadkowym
Jeśli kupiłeś nieruchomość w Hiszpanii, być może zastanawiasz się, czy kwestie spadkowe będą odpowiednio zabezpieczone w dniu, w którym okaże się to konieczne. Jak to zrobić prawidłowo, aby odziedziczenie nieruchomości w Hiszpanii było jak najmniej skomplikowane?
Co znajdziesz w artykule:
- Czy testament sporządzony za granicą (np. w Polsce) jest ważny, aby odziedziczyć majątek w Hiszpanii?
- Zalety sporządzenia testamentu w Hiszpanii
- Funkcjonowanie prawa podatkowego od spadku w Hiszpanii na przykładzie Andaluzji
- Co się stanie, jeśli odziedziczysz więcej niż milion euro?
- Jak wygląda sytuacja dziedziczenia w innych rejonach Hiszpanii?
- Jak sporządzić testament nierezydenta w Hiszpanii?
- Co dzieje się z kontem w hiszpańskim banku w przypadku śmierci nierezydenta?
- Jak przebiega procedura spadkowa w Hiszpanii?
Doświadczenie kancelarii prawniczych, które pracują z obcokrajowcami w Hiszpanii jednoznacznie pokazuje, że sporządzenie testamentu w tym kraju znacznie ułatwia dziedziczenie nieruchomości i same procedury spadkowe, natomiast niezastosowanie się do tego skomplikuje i opóźni przekazanie aktywów.
Czy testament sporządzony za granicą (np. w Polsce) jest ważny, aby odziedziczyć majątek w Hiszpanii?
Tak, testament sporządzony przed zagranicznym organem jest ważny do dziedziczenia majątku w Hiszpanii. Jednak spadkobiercy muszą go zalegalizować, poświadczyć, że jest to ostatnia wersja testamentu, przetłumaczyć i opatrzyć apostille. Wszystko to wydłuży procedury i sprawi, że będą droższe. Ponadto trzeba wziąć pod uwagę, że w Hiszpanii termin na rozpoczęcie procedur związanych ze spadkiem wynosi sześć miesięcy, licząc od śmierci spadkodawcy. Dlatego warto rozważyć sporządzenie testamentu w Hiszpanii.
Zalety sporządzenia testamentu w Hiszpanii
Sporządzenie testamentu w Hiszpanii usprawnia wiele ważnych kwestii spadkowych takich jak:
- Ułatwia przeniesienie majątku w Hiszpanii (dotyczy tylko majątku w tym kraju).
- Anuluje koszty legalizacji dokumentu za granicą w celu dziedziczenia majątku (w tym nieruchomości) w Hiszpanii.
- Znacznie usprawnia wszelkie procedury spadkowe.
- Przeciwdziała możliwej błędnej interpretacji testamentu sporządzonego za granicą.
Funkcjonowanie prawa podatkowego od spadku w Hiszpanii na przykładzie Andaluzji
W 2018 roku w Andaluzji ustalono kwotę wolną od podatku w wysokości miliona euro na spadkobiercę dla „najbliższych krewnych” zmarłego.
Osoby uważane są w Andaluzji za „najbliższych krewnych”
W Andaluzji za "najbliższych krewnych uznaje się:
- Zstępni (dzieci, wnuki lub prawnuki) lub dzieci adoptowane.
- Małżonek lub partner cywilny (pod warunkiem, że związek partnerski został zarejestrowany w rejestrze związków partnerskich Andaluzji).
- Wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie).
- Rodzice adopcyjni (osoby, które adoptowały osobę zmarłą).
Oznacza to, że żadna z tych osób nie będzie musiała płacić podatku spadkowego od odziedziczonego majątku, o ile nie odziedziczy po osobie zmarłej więcej niż milion euro.
Czy są jakieś inne wymagania, aby nie płacić podatku spadkowego od dziedziczonego majątku w Andaluzji?
Nie. Do 2022 roku obowiązywał warunek, że spadkobierca nie może posiadać wcześniej istniejącego majątku o wartości przekraczającej milion euro, ale w tym roku wymóg ten został zniesiony.
Co się stanie, jeśli odziedziczysz więcej niż milion euro?
Możesz ubiegać się o kolejne 99% zniżki od należnego podatku.
To znaczy, że jeśli odziedziczysz po swoim rodzicu, dziecku lub współmałżonku więcej niż milion euro, nie będziesz musiał płacić podatku od odziedziczonego miliona euro i otrzymasz 99% zniżki na podatek do zapłacenia od kwoty przekraczającej ten pierwszy milion euro.
Przykład:
Dziedziczysz nieruchomość w Hiszpanii wartą 1.300.000 euro po swoim rodzicu, dziecku lub współmałżonku. Nie musisz płacić podatku od pierwszego miliona. A od pozostałych 300.000 euro płacisz podatek spadkowy z 99% zniżką.
Jak wygląda sytuacja dziedziczenia w innych rejonach Hiszpanii?
Zasadniczo ten mechanizm jest podobny w innych Comunidades Autónomas i działa niemal identycznie na znanych archipelagach: Wyspach Kanaryjskich i Balearach.
Ważne:
Nieco trudniejsza podatkowo sytuacja jest w Prowincji Walencji, a więc na bardzo popularnym wśród Polaków Costa Blanca. Tam redukcja, która w Andaluzji dla najbliższych spadkobierców wynosi 99% należnego podatku (ponieważ de facto nie płaci się 1%, ale – zgodnie z literą prawa – jest się zwolnionym z 99% "bazy opodatkowanej"), nie sięga w większości przypadków więcej niż 75%.
Oczywiście kazuistyka opcji bazy podatkowej i jej oprocentowania jest ogromna. Przy jej analizie należy wziąć pod uwagę szacowany majątek podlegający dziedziczeniu i fakt, że jego wartość nie jest statyczna, ponieważ ceny nieruchomości i obroty na koncie nie stoją w miejscu.
Kolejnymi elementami są:
- liczba spadkobierców,
- stopień pokrewieństwa ze spadkodawcą,
- ich wiek spadkobierców (zasadniczo zniżki obowiązują do 21 roku życia),
- sytuacja życiowa (studiuje, pracuje, ma kogoś na utrzymaniu, jest ofiarą przemocy albo prześladowania, etc.),
- ewentualne uszczerbki na zdrowiu (zniżki podatkowe przy orzeczeniu niepełnosprawności, ale tylko potwierdzone przez biegłego lekarza hiszpańskiego odpowiednika ZUS)
oraz zamiar przeznaczenia majątku, który się dziedziczy. Bez wchodzenia w niuanse: inaczej podchodzi się do kwestii opodatkowania domu, który ma się dla spadkobiercy stać “pierwszą rezydencją”, a inaczej co do takiego, który ma służyć jako źródło dochodów, np. z wynajmu turystycznego. Trzeba też wziąć pod uwagę dynamikę przepisów podatkowych w Hiszpanii zmienianych niemal każdego roku.
Od autora:
Zalecam indywidualne podejście do kwestii spadków. Warto skorzystać z pomocy prawników, którzy znają zagadnienie i mają doświadczenie w tej dziedzinie, aby znaleźć optymalną dla siebie formę zapisów testamentowych. Warto też skonsultować już istniejące testamenty, ponieważ być może reforma pewnych zapisów skutkowałaby znaczną redukcją ewentualnych podatków.
Jak sporządzić testament nierezydenta w Hiszpanii?
Testament nierezydenta w Hiszpanii musi być sporządzony przed notariuszem. Ponieważ dla swojej ważności testament musi być sporządzony w języku hiszpańskim, treść testamentu tłumaczy się zwykle na język sygnatariusza i podpisuje się dokument w dwóch językach.
Co dzieje się z kontem w hiszpańskim banku w przypadku śmierci nierezydenta?
Zostaje ono zablokowane aż do momentu wykonania testamentu, po czym zostaje odblokowane dla spadkobierców. Jeśli konto należy do małżonków, po śmierci jednego z nich zablokowana zostaje połowa środków. Podobnie rzecz ma się z innymi aktywami.
Jak przebiega procedura spadkowa w Hiszpanii?
Po pierwsze, ustala się, czy testament istnieje, wnioskując o tzw. „Certificado de actas de últimas voluntades” z rejestru cywilnego. Można to zrobić 14 dni po śmierci spadkodawcy i czeka się na odpowiedni dokument około 10 dni. Po jego otrzymaniu rozpoczyna się procedura spadkowa: odpowiednie deklaracje skarbowe, podatki, przepisania własności w rejestrze itp.